Kritik madenler ve nadir toprak elementleri önem kazanıyor

Uzmanlar, teknoloji üretiminde kritik madenlerin ve nadir toprak elementlerinin kullanılmasıyla karbondioksit emisyonunun önemli ölçüde azaltılabileceğini söyledi.

Dünya genelinde düşük karbon altyapılarına geçişte, elektrikli araçlar, güneş panelleri ve rüzgar türbinleri başta olmak üzere temiz enerji teknolojilerinde ve elektronik cihazların üretiminde kullanılan bu kaynaklara talep son yıllarda artıyor.

Dünyada az sayıda coğrafyada bulunan bu madenlere talep, özellikle yenilenebilir enerjiye yatırım yapan ülkelerden geliyor.

Cep telefonları, bilgisayarlar, fiber-optik kablolar, yarı-iletkenler, savunma sanayi, medikal cihazlar, elektrikli otomobil, rüzgar türbinleri, güneş panelleri, tekrar şarj edilebilir piller, paslanmaz çelik ve elektronik cihazların üretiminde kullanılan kritik madenler için her ülke, sanayi ihtiyaçları ve tedarik zincirinde aksaklık riskini dikkate alarak kendi listesini oluşturuyor.

Prof. Dr. Gültekin Topuz, bu maden ve elementlerin, kritik teknolojilerde, sanayide kullanıldığını, ülke sanayisi ve güvenliği için elzem olduğunu söyledi.

Kritik madenlerin bazılarının ağır metaller olduğunu, çıkarılma faaliyetlerinin madencilik standartlarında yapılmaması durumunda çevre açısından sorunlar ortaya çıkabileceğini vurgulayan Topuz, "Her halükarda maden işletmesi sırasında çevreye verilen zararın en aza indirilmesi için çaba gösterilmesi lazım." dedi.

Prof. Dr. Emin Çiftçi, "Günümüzde en önemli emisyon kaynağı baca gazları ve trafik. Kritik madenler sayesinde bunu ortadan kaldırıyorsunuz ama biz her zaman doğal kaynaklara bağımlıyız, bir elektrikli araçta yaklaşık 20 kilogram bakır kullanılıyor ve bakır da maden yataklarından geliyor." ifadelerini kullandı.

Bazı madenlerin çıkarılmadıkları zaman da doğaya zarar verebileceğine dikkati çeken Çiftçi, sözlerini şöyle tamamladı:

"Çıkarılmadıkları sürece madenlerin bazı bileşenleri madenden toprağa, topraktan bitkilere veya madenden sızıntı şeklinde yer altı sularına karışabilmektedir. Bu yüzden çıkarılmaları herkes için iyi. Türkiye'de metal madenciliğinde çok iyi standartlarımız var, çevreye verilen zararlar minimize edilmiş durumda.

Yeni ve çevreyle barışık teknolojiler artık hayatımızın kaçınılmaz parçası. Bu teknolojilerin gerektirdiği elementler için bizim de kendi kritik madenler listemizi oluşturmamız, envanterini çıkarmamız ve kaynak durumumuzu sorgulamamız lazım.” dedi.

AA