Unutkanlığa karşı hafızayı güçlendirmenin yolları

Daha çok ileri yaş problemlerinden biri olarak görülen unutkanlık günümüzde yoğun iş temposunda her yaşta rastlanır hale geldi. Peki, hafızayı güçlendirmek için neler yapılabilir?

Nörolog Profesör Richard Restak, unutkanlığın çoğunun odaklanmamaktan kaynaklı olduğunu söylüyor.

"Bir davete gittiniz diyelim. Hâlâ işle ilgili bir konuyu düşünüyor ve size bir şeyler anlatan kişiyi aslında dinlemiyorsanız, sonra bu kişinin adını hatırlamadığınızı fark edersiniz. Önce bilgiyi hafızaya yerleştirirsiniz, sonra da bunu hatırlamanız gerekir. Ama ilk aşamada yerleştirme olmamışsa zaten o bilgi yoktur."

Toplumda şikayetler genelde geçici hafıza kayıplarıyla ilgilidir ancak evin anahtarını bulamıyorsanız ve sonunda buzdolabından çıkıyorsa, "Bu durum unutkanlığın ötesinde bir şey" diyor.

Restak ayrıca, demansın erken evrelerindeki birçok hastanın, roman okumayı bıraktığını, çünkü romandaki karakterleri ve gelişmeleri takip etmekte zorlandıklarını belirtiyor. Oysa karmaşık romanlar okumak başlı başına önemli bir zihinsel egzersiz olabilir.

Bunda zorlanıyorsanız, yeni bir karakterden ilk bahsedildiğinde altını çizmenin ve gerekirse daha sonra hatırlamak için geri dönmenin sorun olmayacağını söylüyor:

"Okumaya devam etmek için ne yapmanız gerekiyorsa yapın."

Bir yemek tarifini takip etmek gibi, kurgusal olay örgüsünü takip etmek de bir çalışma belleği egzersizi. Çalışma belleği, işlemlerin geçici olarak tutulduğu ve üzerlerinde değişikliklerin yapıldığı bellek bileşeni. Bir şeyin geçici olarak saklandığı kısa süreli bellekten veya çocukluk hatıraları gibi şeyleri kapsayan epizodik (anısal) bellekten farklı.

Kendi haline bırakıldığında, hafızanın 30'lu yaşlardan itibaren doğal olarak azalmaya başladığına dikkat çeken Restak, bu nedenle her gün pratik yapılmasını öneriyor.

Hafızada kalıcılaşmayı sağlayan yöntemlerden biri, hatırlamak istediğiniz şeyler için canlı görsel imgeler oluşturmak olabilir.

Hafıza için diğer tavsiyeler

* Sigara ve kötü alışkanlıklardan uzak durulmalı.

* Yeterince uyumak beyin fonksiyonlarına yardımcı oluyor. Bu nedenle öğleden sonra kısa şekerlemeler de hafızaya iyi gelir.

* İşitme veya görme sorunları derhal ele alınmalı; bunlar çarkların dönmesini sağlayan sohbetlere ve hobilere katılmayı zorlaştırır.

* Sosyalleşme, alzheimer ve demanstan uzak durmanın ve hafızayı korumanın en önemli parçasıdır.