Muhaddis ve Âlim İmam Buhari‘nin Hayatı

1446 İmam Buhari’ yi sevgiyle anma ve eserlerini ihya etme yılı….

Dinlemek İçin:

İki cihan serveri Hz. Muhammed (SAS.), İnsanlığa rahmet olarak gönderildi,

Ahlakı Kur’an’dı. Allah-u Teala’nın eşsiz kelamını ileten ve açıklayandı.

Her sözü, fiili, sahabeden itibaren kaydedildi, korundu ve nakledildi.

Sahih hadisleri ilk kez bir eserde toplayan muhaddis ve âlim, İmam Buhari…

Onlarca ilim yolculuğuna çıktı, hadis alimlerinin meclislerini ziyaret etti.

Binden fazla hocadan ders aldı, hadisler ve raviler hakkında kendisine başvurulan  en önemli âlimlerden biri oldu ve hadis konularında hakemlik yaptı.

Peygamber Efendimiz’in ( SAS.) hadislerini bizzat ravilerinden dinleyerek kaydetti. Sahih hadisleri ilk defa bir araya getirdi.

Binlerce hadisi kaynaklarıyla delilleriyle topladı eserine ve dahi yine binlercesini hafızasında tutarak…

Hicri 3. Asırda, 16 yılda tamamladığı el-Camiu’s- Sahih’ini, Sahih-i Buhari’yi miras bırakarak göçtü ebedi âleme… 

İmam Buhari’nin hayatı

İmam-ı Buhâri 13 Şevval 194 (20 Temmuz 810) Cuma günü Buhara’da doğdu. Asıl ismi Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu‘fî el-Buhârî.

Çok küçük yaşlarda babasını kaybeden Buhârî, ilk olarak annesi tarafından yetiştirilir. Küçükken gözlerinden yaşadığı problem sebebiyle annesi çokça dua eder ve Allah’ın verdiği şifa ile tekrar görmeye başlar.

Çok güçlü bir zekâ ve hafızaya sahip olan Buharî, küçük yaşlarda Kur’an’ı ezberler ve Arapça öğrenir.

On yaşına geldiğinde “Küttab” denilen eğitim kurumlarında bulunur ve Muhammed b. Selâm el-Bîkendî, Abdullah b. Muhammed el-Müsnedî gibi Buharalı muhaddislerden hadis öğrenmeye başlar.  

Buhari’nin ilim yolculukları

Daha bu yaşlarda 70.000 hadis ezberlemiş olan İmam Buhari, on altı yaşına geldiği zaman Hacc vazifesi için Mekke’ye gider. Hac sonrası ilim öğrenme isteği ile Mekke’de kalır ve hadis tahsil eder.

Mekke ve Medine’den başka, Bağdat, Basra, Kûfe, Mısır, Nişâbur, Belh, Merv, Askalan, Dımeşk, Hums, Rey ve Kayseriyye gibi ilim merkezlerini dolaşıp, birçok hadis toplar. Kendilerinden hadis yazdığı muhaddislerin sayısı 1080’e ulaşır. Bu seyahatler ise tarihe rıhle yani muhaddislerle görüşmek, hadis öğrenmek, mevcut rivayetleri derlemek ve hadisle ilgili bilgilere ulaşmak amacıyla yapılan yolculuklar olarak geçer.

Defalarca Bağdat’a giderek Hanbelî mezhebinin imamı, muhaddis ve fakih Ahmed b. Hanbel ile görüşüp ondan istifade eder.

Henüz on sekiz yaşındayken İmam Şâfiî’nin talebelerinden Ebu Bekir Abdullah bin Zübeyr el-Humeydî’den fıkıh tahsil eder.

Geceleri ise Resulullah Efendimizin (SAS.) kabri şerifini ziyaret edip, kabrin başında gecelerin sükûnetinde ilk eserlerinden biri olan ve raviler hakkında bilgi veren “et-Târîḫu’l-kebîr” kitabını yazar.

Birçok âlimden eğitimlerini aldıktan sonra Mısır’dan Maveraünnehr’e kadar tanınmış ilim merkezlerinde, hadis ve çeşitli İslâmi İlimler alanında dersler verir.

Kendisinden 70.000’den fazla talebenin hadis dinlediği rivayet edilir. En tanınmış talebeleri ise Firebrî, İmam Müslim, Tirmizî, Ebû Hâtim, Ebû Zür‘a er-Râzî, Muhammed b. Nasr el-Mervezî, Sâlih Cezere, İbn Huzeyme gibi muhaddislerdir.

İmam Buhârî hadislerle dolu çok geniş bir kütüphaneye sahiptir. Topladığı tüm hadislerin 200.000 olduğunu söylemiştir.