Beyni erken yaşlandıran 6 alışkanlık

Beyin sağlığı sadece genetik değil, yaşam tarzı alışkanlıklarımızla da şekilleniyor. 

Tıpkı bedenimiz gibi beynimiz de yaş aldıkça değişiyor. Yaş ilerledikçe bir mekanın adını ya da anahtarlarımızı nereye koyduğumuzu hatırlamak zorlaşabilir. Yeni bir şey öğrenmek ise daha fazla zaman alabilir.  Özellikle bazı davranışlardan kaçınmak, bilişsel sağlığımız üzerinde olumlu bir etki sağlayabilir.

Uzmanlara, her gün farkında olmadan yaptığımız ama beynimizi erken yaşlandırabilecek “zararsız” alışkanlıklar soruldu. 

İşte bir an önce bırakmanız gereken 6 hata:

1. Yeterince sosyal etkileşim kurmamak

Dr. Zaldy Tan “Hayat ilerledikçe sosyal çevremizi yavaş yavaş kaybetmek çok yaygın bir durum. Ne zaman ihtiyacımız olacağını bilmesek de, bize destek olabilecek bir sosyal ağımızın olması gerekiyor" dedi. Peki sosyal etkileşim beynimizi nasıl etkiliyor? 

Dr. Tan’a göre “Her yeni insanla tanıştığımızda, beynimizdeki nöronlar arasında yeni bağlantılar kurulur”. Ayrıca güçlü bir sosyal çevre, ruh halimizi iyileştirir ki depresyonun demans (bunama) için önemli bir risk faktörü olduğu biliniyor.

“Bazı insanlar fiziksel olarak izole yaşıyor ya da yakınında ailesi ve arkadaşları bulunmuyor. Bu kişiler için çevrim içi topluluklar bir can simidi haline gelebiliyor"

2. Hep aynı şeyleri yapmak

Beynimizi aktif tutmak önemli olsa da, yalnızca bildiğimiz şeyleri tekrar etmek yeterli değil. Beynin konfor alanının dışına çıkması gerektiğini vurgulayan uzmanlar, “Zihinsel ufkunuzu sürekli genişletmelisiniz. Bir enstrüman ya da yeni bir dil öğrenmeyi öneriyor.

3. Kronik stresi görmezden gelmek

Stres hayatın bir parçasıdır ve vücudumuz genellikle kısa süreli stresli durumlarla başa çıkabilir. Sorun, stresin kronik hale geldiği ve bununla ilgilenmediğimiz noktada başlar. Vücudu kısa süreli strese sokan durumlar karşısında nefes egzersizleri, soğuk duş, yüksek tempolu egzersiz gibi uygulamaların uzun vadede rahatlama sağladığı belirtildi.

4. Fazla hazır gıda ve paketli yemek tüketmek

Dr. Tan “Meşgul bir hayat sürerken mikrodalgaya atılacak yemekleri ya da fast food’u seçmek çok kolay. Ancak uzun vadede bu alışkanlık beynimiz için pek de iyi değil" dedi. Hazır ve işlenmiş gıdalar genellikle doymuş yağ ve ilave şeker açısından yüksektir. Araştırmalar, bu tür besinleri uzun yıllar tüketmenin demans riskini artırabileceğini gösteriyor.

Bunun yerine mümkün olduğunca yeşil yapraklı sebzeler, balık, zeytinyağı ve kuruyemiş gibi Omega-3 açısından zengin besinleri tercih etmekte fayda var. Omega-3’lerin belleği, öğrenmeyi ve beyin kan akışını desteklediği biliniyor.

5. Kaliteli uyku almamak

Her gece 7-9 saat uyumaya özen gösteriyor olabilirsiniz, ancak uyku kaliteniz düşükse sabah yorgun kalkabilirsiniz. Uyku süresi kadar kalitesi de beyin sağlığı için kritik önemdedir. Uyku süresi kısa olduğunda ya da sık bölündüğünde bu süreçler kesintiye uğrar. Zamanla bu durum, konsantrasyon zorluğu ve hafıza problemlerine yol açabilir. Uzun vadede ise beyin yaşlanmasını hızlandırabilir.

6. Fiziksel aktiviteyi hayatınıza dahil etmemek

Dr. Glen Finney “Fiziksel egzersiz özellikle kardiyovasküler egzersizler ama aynı zamanda kas güçlendirici hareketler beynin genç kalması açısından son derece önemli. Bu tür aktiviteler, beyin sağlığını destekleyen büyüme hormonlarını artırır" dedi.

“Bahçeyle uğraşmak, yürüyüşe çıkmak gibi aktiviteler uzun vadede haftada bir saat spor salonuna gitmekten daha faydalı olabilir”

Düzenli fiziksel aktivite, stresi azaltır ve beyne kan akışını artırır. Bu da genel beyin sağlığını güçlendirir.

Son öneri ise şöyle: “Yaşlanıyor olmanız her şeyin kötüye gideceği anlamına gelmez. Beyninize, bedeninize iyi bakın. Bunu yaparsanız, sandığınızdan çok daha sağlıklı bir şekilde yaş alabilirsiniz”